Dit keer spreken we Julia van Broeckhuijsen, directeur, en Astrid Later, kwaliteitscoördinator van de Jan Ligthartschool in Arnhem. Beiden begonnen hun carrière ooit als leraar en momenteel buigen zij zich, als co-creërende school, over het onderzoek naar lerarentekort via LerarenLab van Education Lab. Het LerarenLab is gericht op het aantrekken, professionaliseren en behouden van leraren.
Jan Ligthartschool
De Jan Ligthartschool is een vrij grote school voor Arnhemse begrippen. Binnen de school werken veertig mensen. De school heeft ‘ieder kind kan alles leren’ als visie. Ze hebben hoge verwachtingen van de kinderen en bereiden ze zo goed mogelijk voor op het voortgezet onderwijs. “‘Fijn en veilig’ zijn twee kernwoorden die aansluiten op onze visie. Om dit te kunnen naleven hebben we een goed pedagogisch klimaat nodig. We praten veel met de kinderen en proberen al veel preventief aan te pakken. We maken afspraken met de kinderen en proberen zo dat veilige klimaat in stand te houden”, vertelt Julia.
De school werkt thematisch. “De kennisdoelen liggen vast, maar leraren werken zelf uit hoe ze dit willen bereiken met hun lessen”, legt Julia uit. Door deze manier van werken merkt Julia dat de betrokkenheid van de leraren heel hoog is. “Leraren moeten op deze manier zelf ook steeds opnieuw kennis opdoen. Hier is natuurlijk wel tijd voor nodig en in een tijd met een lerarentekort wringt dat soms wel”, vertelt ze.
Education Lab
Een ouder van een leerling wees de school op Ontwikkelkracht. Julia ging op onderzoek uit en kwam tot de ontdekking dat de vraagstukken van LerarenLab goed aansloten bij de dingen waar ze binnen de school al mee bezig zijn. “We kunnen het lerarentekort tot nu toe best goed opvangen, maar het is wel iets wat overal speelt. We helpen graag mee aan de oplossing”, vertelt Julia. Ze zijn een opleidingsschool, ontfermen zich over zijinstromers en begeleiden starters. “Naast de inductieprogramma’s willen we ons focussen op professionalisering”, voegt ze toe.
Hoe kunnen we leraren die niet meer in het onderwijs werken weer voor de klas krijgen?
Het traject begon dit schooljaar met een klein clubje collega’s. Ze kregen het 5D-model uitgelegd door Chris van Klaveren, directeur Education Lab, waarbij hij zich focuste op de toegevoegde waarde van het samenbrengen van wetenschap en praktijk. Education Lab ondersteunt vooral in het opzetten en uitvoeren van onderzoek. “Het is een meerjarig traject, dus we zijn nu vooral bezig met het vormgeven van de vragen en hoe we elkaar kunnen helpen in de verschillende onderzoeken”, vertelt Astrid. “Wetenschappers kunnen ook gebruik maken van grotere databases waar wij niet bij kunnen. Er zijn bijvoorbeeld heel veel leraren die niet meer in het onderwijs werken, maar wel een diploma hebben. Hoe kunnen we die weer voor de klas krijgen? Wat kunnen wij daar als school aan doen? Dit zijn dingen die we samen gaan onderzoeken”, vertelt Julia.
Inductieprogramma en professionalisering
Binnen het inductieprogramma kijkt het onderzoek naar de starterscoaching op de school: wat is het effect binnen onze scholengroep? Wat zijn de effecten van het opleiden van zijinstromers? Blijven ze binnen het onderwijs? Wat brengen ze? Wat hebben ze nodig? “We zijn vooral benieuwd naar de beweegredenen van de leraren die uitstromen. Wat maakt nou dat je weg bent gegaan? We kennen sommige antwoorden op individueel niveau, maar er lijkt nog geen grote gemene deler te zijn. We weten ook niet of die gaat komen, maar het is wel interessant. Zo kunnen we leren wat we zelf beter of anders kunnen doen. Hoe we daar op kunnen inspelen”, brainstormen Julia en Astrid.
“Eerder is er al onderzoek gedaan naar de lerarenbeurs. Daaruit kwam dat de leraren die hier gebruik van hebben gemaakt, relatief snel uitstromen. Wij gaan hier verder op in. Wat zijn de effecten van die beurs en doen we daar wel goed aan? Wat zijn andere vormen waar we wellicht meer aan hebben? We hebben binnen onze organisatie een academie. Wat biedt dat dan voor mogelijkheden? Zorgen de opleidingen voor behoud van expertise en toevoeging van expertise? Of zorgt het juist voor verloop? We kunnen beiden vergelijken”, zegt Julia.
We zijn benieuwd naar de beweegredenen van de leraren die uitstromen.
Toekomst
“Er is veel gaande binnen de school, maar we zijn altijd op zoek naar verbinding tussen alle onderwerpen. We moeten gericht keuzes maken”, zegt Astrid. LerarenLab is een meerjarig traject, maar het sluit goed aan bij wat we al doen en fungeert als een soort rode draad”, vult Julia aan. “We kijken in ieder geval uit naar het hele traject”, sluit Astrid af.
Leer meer over het traject als co-creërende school via Education Lab.