In het onderwijs zijn uitdagingen waar nog geen kennis of niet genoeg kennis over is. Vanuit Ontwikkelkracht organiseren we co-creatielabs op specifieke thema’s waarin onderwijsprofessionals én onderzoekers samen nieuwe kennis creëren voor landelijke vraagstukken uit de praktijk. We doen dit samen met het onderzoeksnetwerk Education Lab NL.
In een co-creatielab werken onderwijsprofessionals en onderzoekers in gelijkwaardigheid aan nieuwe effectieve aanpakken voor het onderwijs. Het uiteindelijke doel is om de onderwijskwaliteit te verbeteren door onderzoek en praktijk te combineren en van elkaar te leren. We willen ook de professionele ontwikkeling van leraren stimuleren door hen bij onderzoek te betrekken en de onderzoekscapaciteit in scholen te versterken, wat leidt tot een cultuur van voortdurende verbetering. Daarnaast willen we het evidence-informed werken en het toepassen van bewezen effectieve aanpakken stimuleren.
- Identificatie van behoeften en problemen
We brengen samen met leraren de uitdagingen in kaart. Ook wel vraagarticulatie genoemd. - Gezamenlijke ontwikkeling
We ontwerpen kansrijke aanpakken die gebaseerd zijn op kennis vanuit de praktijk en wetenschappelijk onderzoek. Dit kan gaan om de ontwikkeling van nieuwe aanpakken of de doorontwikkeling van bestaande aanpakken. - Pilots en evaluatie
We testen deze interventies in de klas en onderzoeken of ze tot de gewenste resultaten leiden. - Reflectie en aanpassing
We verfijnen de interventies op basis van feedback en resultaten. - Kennisdeling
We delen de bevindingen en succesvolle praktijken binnen het bredere onderwijsveld om impact te schalen.
TaalLab en Lerarenlab
Binnen Ontwikkelkracht is er ruimte voor zes co-creatielabs. De eerste twee co-creatielabs zijn van start gegaan in schooljaar 2023-2024. Het eerste is het Taallab, dat zich richt op effectief taalonderwijs. Hoe kunnen we de dalende leesprestaties en leesplezier van leerlingen ombuigen? En het tweede is een Lerarenlab gericht op het aantrekken, professionaliseren en behouden van leraren. Hoe kunnen we het kwantitatieve en kwalitatieve lerarentekort in Nederland aanpakken? Dit zijn twee grote problemen waarvoor nieuwe interventies in Nederland nodig zijn en die we samen met leraren en onderzoekers willen bedenken, piloten en evalueren. Op deze wijze komen we tot duurzame verbetering van het taalonderwijs en de professionalisering van leraren.
Scholen kunnen zich aansluiten bij een lab als co-creërende school en een deelnemende school.
Co-creërende school
Een co-creërende school speelt een actieve rol in het ontwikkelen van effectieve aanpakken. Ze hebben expertise op het onderwerp van het co-creatielab en zijn bereid deze kennis verder uit te breiden. Ze werken nauw samen met onderzoekers en deskundige leraren van andere scholen om uitdagingen te identificeren en oplossingen te ontwerpen. De school implementeert uiteindelijk de interventie in pilotvorm op de eigen school en neemt actief deel aan de monitoring en evaluatie van de implementatie. De kennis over de ontwikkelde effectieve aanpak deelt de co-creërende school met andere scholen.
Deelnemende school
Een deelnemende school is actief betrokken bij meedenken over de kansrijke aanpakken. De school neemt deel aan labdagen, waar ze vragen identificeren, hun praktijkervaring delen, helpen bij het interpreteren van bevindingen uit het wetenschappelijk onderzoek en nadenken over mogelijke oplossingen. Tijdens deze dagen ontmoeten wetenschappers en onderwijsprofessionals elkaar. Daarnaast draagt de school bij aan het ontwerp van veelbelovende pilots en is de school bereid die in de toekomst op de eigen school te proberen.
Fases om te komen tot duurzame onderwijsverbetering
Binnen de labs werken we aan duurzame aanpakken volgens het 5D-model. Dit model benadrukt dat er binnen ieder onderwijsvraagstuk vijf essentiële onderdelen zijn om te komen tot duurzame onderwijsverbetering: detect, diagnose, design, determine en decide. Het uitgangspunt is dat we eerst de huidige kennisbasis expliciet maken en duidelijk vaststellen welk vraagstuk we aanpakken, voordat we overgaan tot nieuwe kenniscreatie. In de verschillende deelprojecten doorlopen we steeds de vijf fases van het 5D-model.
Fases 5D-model
- Detect
Welk probleem of uitdaging wordt aantoonbaar gesignaleerd? - Diagnose
Wie ervaart dit probleem, en met welke oorzaak of oorzaken? - Design
Welke interventie wordt ontwikkeld, en voor wie? - Determine
Heeft de interventie gewerkt, en voor wie? - Decide
Waarom heeft de beoogde oplossing wel of niet gewerkt, en hoe nu verder?