
Stevige start in Nederland:
Werken aan een sterke pedagogische basis voor nieuwkomersonderwijs
Expertiseschool Taalschool Utrecht

Over het leertraject
In dit leertraject ga je als team aan de slag met het versterken van de pedagogische basis vanuit de ondersteuningsbehoeften van nieuwkomersleerlingen. We kijken op het niveau van de leerling, de leerkracht en de school naar gedrag. Hierbij gebruiken we verschillende ‘brillen’:
- De bril van sociaal-emotioneel leren, waarbij we vanuit een onderzoekende houding aansluiten bij en oefenen met leerlinggedrag.
- De traumasensitieve bril, waarbij het vergroten van de veerkracht van leerlingen door bewust leerkrachthandelen centraal staat.
- Een cultuurresponsieve bril, waarin we de eigen cultuur en overtuigingen onderzoeken en dit meenemen in onze communicatie met leerlingen en ouders.
Taalschool Utrecht deelt, vanuit haar praktijkervaringen, de op wetenschap gebaseerde inzichten en aanpakken. Hiermee kun je direct aan de slag. Ook delen we tips met betrekking tot de SEL-methodiek die we samen met Kees van Overveld hebben ontwikkeld.
Voor wie
Dit leertraject is geschikt voor scholen met minimaal één groep met nieuwkomersleerlingen in de basisschoolleeftijd. Het schoolteam is gemotiveerd om de tijd te nemen om de pedagogische basis en/of het aanbod sociaal-emotioneel leren te versterken. Teamleden staan ervoor open om het gedrag van de leerlingen, de school en zichzelf te onderzoeken.
Onderwerpen
De belangrijkste onderdelen van het leertraject zijn:
- Sociaal-emotioneel leren (SEL)
- Traumasensitief werken en het vergroten van veerkracht van leerlingen en het team
- Versterken van het thuisnetwerk
- Cultuurresponsief handelen
Wat levert het op?
- Nieuwkomersleerlingen ervaren een veilige leeromgeving om tot leren te komen door voorspelbaarheid en eenduidige benadering. Ze voelen zich gezien in hun thuistaal en culturele achtergrond, en oefenen met sociale en emotionele vaardigheden.
- Leerkrachten kijken vanuit een traumasensitieve en cultuursensitieve bril naar het gedrag van leerlingen en ouders.
- Het team spreekt dezelfde pedagogische taal en hanteert eenduidige gedragsafspraken die passend zijn voor de school. Teamleden voelen zich handelingsbekwaam bij het uitvoeren van de schoolafspraken rondom de pedagogische basis voor nieuwkomers.
- De schoolbrede aanpak staat beschreven in een kwaliteitskaart.
Werkwijze
We starten met een intakegesprek, waarbij de directie, kwaliteitscoördinator of intern begeleider en ten minste één leerkracht aanwezig zijn. Tijdens dit gesprek plannen we gezamenlijk de verschillende studie- en werkmomenten in. Gedurende het traject organiseren we drie studiemomenten op de eigen school, waarin we verdiepen in effectieve gedragsaanpak en praktische toepassingen. Daarnaast brengen jullie een bezoek aan Taalschool Utrecht om praktijkvoorbeelden te ervaren en nieuwe inzichten op te doen. Gedurende het traject vinden verschillende begeleidings- en intervisiemomenten plaats, waarin we reflecteren op de voortgang en uitdagingen bespreken. We sluiten af met een evaluatie- en borgingsgesprek, waarin we de behaalde resultaten in kaart brengen en afspraken maken voor duurzame implementatie binnen de school
Over de school

Taalschool Utrecht is de basisschool voor nieuwkomers in Utrecht. Taal, cultuur en sociale vaardigheden zijn geïntegreerd in het onderwijs. Wij bereiden leerlingen voor op een toekomst in Nederland en het Nederlandse onderwijs. Een leerling die vanuit onze school doorstroomt, begrijpt en gebruikt de Nederlandse taal voldoende om door te kunnen groeien. Daarnaast heeft Taalschool Utrecht een expertiseteam om onderwijs en ondersteuning aan nieuwkomers in Utrecht te versterken. Binnen Ontwikkelkracht richten we ons op scholen buiten de stad Utrecht.
Ontwikkelkracht ondersteunt en faciliteert binnen de pijler Expertisescholen Ontwikkelkracht scholen om hun expertise te delen met andere scholen.

Contact

Heb je interesse om deel te nemen aan dit leertraject? Neem dan contact op met Marleen van Bladeren (Kwaliteitscoördinator) voor een oriënterend gesprek.
Subsidievoorwaarden
Er is subsidie beschikbaar om als school deel te nemen aan een leertraject van een expertiseschool. Hieronder vind je een selectie van de subsidievoorwaarden uit de subsidieregeling voor schooljaar 2025-2026.
Gesprekken
Voorafgaand aan de subsidieaanvraag voer je een verkennend gesprek met het loket van Ontwikkelkracht én een intakegesprek met de expertiseschool dat het leertraject aanbiedt. Dit is een belangrijke voorwaarde om subsidie aan te vragen.
Inzet onderwijsprofessionals
Per school nemen minimaal vijf personen deel, waaronder minimaal één schoolleider.
Subsidiebedrag
Je ontvangt als school begeleiding van de expertiseschool en een vast subsidiebedrag als tegemoetkoming voor de geïnvesteerde uren van de medewerkers. Het subsidiebedrag bedraagt € 25.200 per school in het primair of voortgezet onderwijs.
Activiteitenplan
Bij de aanvraag van de subsidie is de onderbouwing in de vorm van een activiteitenplan een belangrijke vereiste. Hierin moet ten minste opgenomen zijn:
- Een verslag van het gesprek met de expertiseschool die het te volgen leertraject aanbiedt.
- Een onderbouwing waaruit blijkt dat de school bereid en in staat is om actief deel te nemen aan het leertraject.
- Een onderbouwing waaruit blijkt dat de schoolleiding en het schoolbestuur van de school betrokken zijn en zich committeren aan het traject.
- Een onderbouwing waaruit blijkt dat er in het team voldoende draagvlak is om de lessen uit het leertraject duurzaam in de school te borgen.
Praktijkervaringen
'De gedrevenheid is echt bewonderenswaardig'
Anne Kreuger en Tamara Breetveld over de begeleiding van aspirant-expertisescholen.
'Expertscholen wordt expertisescholen'
Arjan van der Meij vertelt over de naamswijziging van expertisescholen.
'We doen dit vanuit het onderwijs, voor het onderwijs'
Roel Scholman over zijn rol binnen het leertraject van de Drie Koningen.